Gaatjes tussen de tanden: tips en behandeling

Gaatjes tussen de tanden, ook wel interproximale gaatjes genoemd, ontstaan net zoals elk ander gaatje wanneer het tandglazuur erodeert en bacteriën op de tand blijven kleven en cariës veroorzaken. De reden waarom deze gaatjes lastig kunnen zijn, is dat patiënten ze vaak pas opmerken wanneer ze door het tandglazuur heen komen en het tandbeen (de tweede weefsellaag) bereiken waardoor er gevoeligheid ontstaat, of wanneer ze met een röntgenfoto worden ontdekt. Dat betekent dat de meeste gaatjes tussen de tanden ernstiger kunnen zijn dan een gewoon gaatje voordat ze worden ontdekt.

Wat zijn de tekenen dat er zich gaatjes tussen de tanden hebben gevormd?

Bij de meeste gaatjes tussen de tanden zijn er geen symptomen. Eventuele vroege symptomen zijn onder andere een kalkwitte of verkleurde plek op een tand en gevoeligheid voor kou. Slechte adem en/of een vieze smaak in de mond zijn ook symptomen.

Kunnen gaatjes tussen de tanden worden hersteld?

Ja, maar de behandeling hangt af van de ernst van het gaatje en hoe vroeg het wordt ontdekt. Hoe vroeger, hoe beter.

Uw tandarts kan u een van de volgende vijf procedures aanraden, afhankelijk van de ernst van het gaatje:

• Recalcificatie - Als een gaatje vroegtijdig wordt gevonden en niet meer dan halverwege het tandglazuur is doorgedrongen, dan is recalcificatie met fluoridegel mogelijk.
• Vullen - Als een gaatje dieper gaat dan halverwege het tandglazuur, dan kan een vulling worden gebruikt om de normale vorm en functie van de tand te herstellen.
• Wortelkanaal - Bij ernstige of lang onopgemerkte en onbehandelde gaatjes kan een wortelkanaalbehandeling de beste oplossing zijn om de tand te redden.
• Kroon - Als de tand een grote vulling heeft en er niet veel natuurlijke tand overblijft, dan kan een kroon geplaatst worden om de vulling te bedekken en de tand te ondersteunen.
• Trekken - Als er geen andere opties zijn en er een kans bestaat dat een infectie zich van de tand naar het kaakbeen verspreidt, dan is trekken het laatste redmiddel. Een brug, een partiële gebitsprothese of een implantaat kunnen het gat dat na het trekken overblijft, vullen.

Hoe voorkom ik gaatjes tussen de tanden?

Naast tweemaal per dag gedurende twee minuten te poetsen, zijn tandzijde en ragertjes absoluut noodzakelijk om gaatjes tussen de tanden te voorkomen. Ga regelmatig naar de tandarts voor controles en röntgenfoto's zodat eventuele gaatjes tussen de tanden snel worden opgespoord en gemakkelijker kunnen worden behandeld.

Wat zijn andere manieren om cariës te voorkomen?

Het  Vlaams Kenniscentrum Mondgezondheid stelt dat cariës volledig kan worden voorkomen. Zij geven de volgende tips om cariës en gaatjes tussen de tanden te vermijden:

• Ga regelmatig naar de tandarts en/of mondhygiënist. Zij beslissen op basis van de toestand van uw mond, tanden en tandvlees hoe vaak u hen moet bezoeken.
• Nuttig minder suiker- en zetmeelhoudende voeding en drankjes (met name tussen de maaltijden en voordat u gaat slapen) en gebruik zo mogelijk suikervrije medicijnen. Volgens het VVT, Verbond der Vlaamse Tandartsen, en het CM Ziekenfonds staat dit in duidelijk verband met het nuttigen van suikerhoudende voeding en drankjes. Frequenter gebruik hangt samen met meer gaatjes.
• Zorg goed voor uw tanden door ze tweemaal per dag gedurende twee minuten goed te poetsen met een fluoridetandpasta en gebruik ten minste eenmaal per dag tandzijde of ragertjes.
• Vermijd excessief roken of alcohol drinken omdat tabak de speekselproductie verstoort die helpt om de tanden schoon te houden, terwijl alcohol kan bijdragen aan de erosie van het tandglazuur.
• Ga naar uw tandarts of huisarts als u een droge mond heeft. Deze aandoening wordt veroorzaakt door bepaalde medicijnen, behandelingen of medische aandoeningen die kunnen leiden tot cariës aangezien speeksel helpt bacteriën weg te spoelen.

Flossen met tandzijde en de ruimte tussen de tanden schoonmaken is de beste manier om gaatjes tussen de tanden te voorkomen. In onderzoeken waarbij patiënten professioneel met tandzijde werden behandeld, hadden patiënten minder last van gaatjes dan wanneer ze zelf flosten. Zorg dat u uw tandzijde juist gebruikt. Als uw tanden dicht op elkaar staan en flossen lastig is, dan kunt u speciale tandzijde voor nauw aansluitende tanden gebruiken of kiezen voor een waterflosser die tandplak verwijdert met water onder hoge druk. Vraag uw tandarts wat voor u de beste optie is.