Cariës begint bij de vorming van tandplak, nog lang voordat er gaatjes ontstaan.
Het VVT, Verbond der Vlaamse Tandartsen, legt uit dat tandplak een dunne, kleverige substantie is die zich voortdurend op de tanden ophoopt. Tandplak bevat veel bacteriën die zich voeden met de suikers in uw voeding en drankjes. Hierdoor ontstaan suikerzuren die uw tandglazuur aanvallen en de natuurlijke mineralen ervan uitputten ('demineralisatie').
Wanneer u iets gegeten heeft, gaat uw speeksel meteen aan de slag om het zuur te neutraliseren en het mineraalgehalte van uw tandglazuur te herstellen ('remineralisatie'). Vervolgens poetst u de tandplak weg, nog voordat deze schade kan aanrichten. Dit is het ideale scenario, dewelke echter niet vaak genoeg toegepast wordt.
Als gevolg van een slechte mondverzorging ontstaan tandplak en bacteriën, waardoor de zuuraanvallen op uw tanden heviger worden. Als u vaak tussen de maaltijden door eet, dan worden uw tanden gedurende langere tijd aangevallen. Hierdoor kan het speeksel de tanden niet snel genoeg remineraliseren en verliest u mineralen uit het tandglazuur.
Dit mineraalverlies vindt plaats onder het tandoppervlak, waarbij de tanden van binnenuit worden aangetast. Hierdoor is cariës in een beginstadium zo moeilijk te detecteren. Een tandarts kan beginnende cariës ontdekken met behulp van een speciale lamp waardoor ze zichtbaar wordt in de vorm van witte vlekjes.
Cariësvorming is meestal een erg langzaam proces dat in een vroeg stadium behandeld en verholpen kan worden, nog voordat er gaatjes ontstaan. Uw tandarts zal u waarschijnlijk een tandpasta of mondspoeling met veel fluoride aanraden of een vernisbehandeling voorstellen. Als u echter niet regelmatig naar de tandarts of mondhygiënist gaat, dan worden deze witte vlekjes makkelijk over het hoofd gezien.
Als cariës niet wordt behandeld, dan wordt het 'holle' gebied in de tand steeds groter. Uiteindelijk is de tand zo erg verzwakt dat het oppervlak breekt en er een gaatje in de tand ontstaat.
Cariës kan niet meer verholpen worden als het gaatje er eenmaal is. In dat geval moet het gaatje behandeld worden.