Wat zijn gaatjes?

Als u 'gaatjes' hebt, dan is er sprake van cariës of tandbederf. Cariës weerspiegelt in zeker zin uw levensstijl: wat u eet, hoe goed u uw gebit verzorgt en of er al dan niet fluoride in uw voeding en tandpasta verwerkt zit. Erfelijkheid speelt ook een rol bij cariës.

Hoewel gaatjes vaker voorkomen bij kinderen, lopen ook volwassenen risico's. Een paar vormen van cariës zijn:

• Aantasting van het tandglazuur: deze vorm van cariës zet zich doorgaans op de kauwvlakken of tussen de tanden en komt het meeste voor bij zowel kinderen als volwassenen.
• Aantasting van de tandwortel: wanneer u ouder wordt, kan het tandvlees zich gaan terugtrekken waardoor een deel van de tandwortel bloot komt te liggen. Echter, aangezien de tandwortel in dit geval niet langer door een glazuurlaag wordt beschermd, is de kans op cariës groter.
• Terugkerende cariës: dit komt voor rond bestaande vullingen en kronen. Op deze plaatsen vormt zich vaak tandplak, dewelke uiteindelijk tot cariës kan leiden.

Volwassenen lopen meer risico op cariës als ze last hebben van een droge mond (tekort aan speeksel). Een droge mond kan worden veroorzaakt door ziekte, medicijngebruik, bestraling of chemotherapie en kan, afhankelijk van de oorzaak, tijdelijk of blijvend zijn.

Cariës is een ernstig probleem. Als een gaatje niet tijdig behandeld wordt, dan kan de tand verloren gaan en kunnen de gevoelige zenuwen in de tand afsterven. Dit kan leiden tot een abces oftewel een ontsteking van de wortelpunt. Een abces kan alleen worden verholpen met een wortelkanaalbehandeling, een operatie of het trekken van de tand of kies.

Hoe weet ik of ik gaatjes heb?

Alleen uw tandarts kan zeker weten of u gaatjes hebt. Dit komt omdat gaatjes onder het oppervlak van de tand gevormd worden, waar u ze niet kunt zien. Wanneer u producten met koolhydraten (suikers en zetmeel) eet, dan voeden de bacteriën in de tandplak zich hiermee. Zij vormen deze om tot zuren die het tandglazuur aantasten. Na verloop van tijd verdwijnt een deel van het glazuur dat onder het oppervlak ligt, terwijl het oppervlak zelf intact blijft. Als een groot deel van het interne glazuur is verdwenen, dan bezwijkt ook het glazuuroppervlak en ontstaat er een gaatje.

Gaatjes vormen zich meestal in de putjes op de kauwvlakken van de kiezen, tussen de tanden en langs de tandvleesrand. Waar de gaatjes ook zitten, u kunt ze best in een vroeg stadium laten opsporen en behandelen door regelmatig naar de tandarts te gaan.

Hoe voorkom ik tandbederf?

• Poets minstens twee keer per dag en gebruik dagelijks flosdraad of een tandenstoker om tandplak tussen de tanden en kiezen en onder de tandvleesrand te verwijderen.
• Ga regelmatig op controle bij de tandarts. Een goede verzorging voorkomt dat er problemen ontstaan en dat deze zouden uitgroeien tot aandoeningen.
• Kies voor een evenwichtige voeding en beperk de hoeveelheid suiker- en zetmeelhoudende middelen. Probeer deze middelen ook enkel te nuttigen tijdens de maaltijd zelf en niet tussendoor, zodat uw gebit minder vaak wordt blootgesteld aan zuuraanvallen.
• Gebruik fluoridehoudene tandpasta en andere gebitsverzorgingsproducten met fluoride.