Regelmatige Fysieke Activiteit en Tanderosie

Dit artikel is uitsluitend bedoeld ter informatie en vervangt geen advies van een medische professional.

We weten allemaal dat regelmatige fysieke activiteit goed is voor onze gezondheid en ons welzijn. Maar wist u dat er een link is tussen sport en mondgezondheid? Studies tonen aan dat topsporters vaak last hebben van tanderosie en andere mondproblemen kunnen ontwikkelen. Lees verder om meer te weten te komen over het verband tussen regelmatige fysieke activiteit en mondgezondheid, welke sporten uw mondgezondheid kunnen beïnvloeden en hoe u uw gebit als sporter kunt beschermen. 

Regelmatige Fysieke Activiteit en Mondgezondheid

Tegenwoordig is het heel gewoon om sport- of energiedranken te consumeren, zeker als u regelmatig aan lichaamsbeweging doet. Het is echter mogelijk dat u er niet bij stilstaat dat de energiedranken die u drinkt een negatieve impact kunnen hebben op uw mondgezondheid. Energiedranken zijn erg zuur en veel ervan bevatten citroenzuur en suikers die zeer slecht zijn voor uw tandglazuur. Een studie uit 2021 concludeerde dat regelmatige fysieke activiteit geassocieerd wordt met een verhoogd risico op tanderosie, vooral onder invloed van de frequente consumptie van sportdranken. Bijna de helft van de deelnemers aan de studie die sport beoefenden, ervoer tanderosie, en meer dan 50% van die mensen gaf aan regelmatig energiedranken te consumeren. Door regelmatig aan een energiedrank te nippen tijdens een match of trainingssessie, 'baadt' u uw tanden keer op keer in zuur. 

Waarom hebben topsporters gebitsproblemen?

Naast tanderosie door het consumeren van zure energiedranken, zijn er andere manieren waarop sporters gebitsproblemen kunnen ervaren: 

• Blessures: Sporters die deelnemen aan contactsporten of zelfs non-contactsporten lopen risico op mondblessures. Een harde klap kan leiden tot ontbrekende tanden of verwondingen aan tanden, tandvlees, lippen of kaken. 
• Speekselcompositie: Een studie uit 2014 toonde aan dat mensen die regelmatig aan fysieke activiteit deelnamen, een hoger risico op gaatjes hadden door een meer alkalische pH in hun speeksel. Een meer alkalisch speeksel draagt vermoedelijk bij aan de ontwikkeling van tandsteen en tandbederf. 
• Mondademhaling: Een goede speekselstroom kan helpen bacteriën uit uw mond te spoelen. Heel wat sporters ademen echter door hun mond tijdens sport of trainingen, wat de speekselstroom aanzienlijk vermindert. Dit geeft bacteriën een omgeving waarin ze gedijen en kan het risico op tandbederf en aandoeningen zoals xerostomie (droge mond) verhogen. 

Welke topsporten kunnen de mondgezondheid beïnvloeden?

Heel wat top- of duursporten worden in verband gebracht met gebitsproblemen. Hardlopers kunnen bijvoorbeeld een droge mond ontwikkelen door mondademhaling en een gebrek aan speekselstroom. Contactsporten zoals boksen of rugby kunnen het risico op verwondingen aan tanden en mond verhogen, en zwemmers kunnen mondproblemen ontwikkelen zoals tandgevoeligheid en transparante randen op hun tanden door de alkalische pH van het gechloreerde water. Vóór de Olympische Spelen van Rio in 2016 had bijna 50% van de Nederlandse atleten tandheelkundige behandeling nodig vóór het evenement om deel te kunnen nemen. 

Hoe u uw gebit kunt beschermen

Als u regelmatig aan fysieke activiteit doet of duursporten beoefent en u zich zorgen maakt over tanderosie, zijn er heel wat dingen die u kunt doen om uw gebit te beschermen en uw tandglazuur te versterken. We hebben hieronder enkele belangrijke punten opgesomd: 

• Gebruik een fluoridetandpasta die speciaal is geformuleerd om uw tandglazuur te remineraliseren en te beschermen tegen erosie – bijvoorbeeld elmex Opti-Glazuur Professional Tandpasta.
• Probeer niet-zure voedingsmiddelen te eten, zoals zuivelproducten en verse groenten. 
• Suiker kan veel schade aan het glazuur veroorzaken, dus probeer suikerhoudende lekkernijen zoveel mogelijk te vermijden en kies voor een suikervrije variant van kauwgom en frisdranken. 
• Vermijd energiedranken en sportdranken zoveel mogelijk – zelfs suikervrije varianten kunnen zeer zuur zijn vanwege het citroenzuur dat ze bevatten. 
• Drink meer water om bacteriën en voedselresten uit uw mond te spoelen. 
• Drink met een rietje en spoel dranken niet rond in uw mond. 
• Wacht een uur na het eten van iets zuurs voordat u uw tanden poetst – direct erna poetsen kan meer schade aan uw tanden veroorzaken. 
• Heel wat sporters kiezen ervoor om een gebitsbeschermer te dragen tijdens het sporten om hun tanden te beschermen tegen onverwachte stoten of blessures. 
• Neem een calciumsupplement of multivitamine als u via uw voeding alleen niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. 

Als u een topsporter bent of deelneemt aan duursporten of regelmatige fysieke activiteit, zorg er dan voor dat u net zoveel aandacht besteedt aan uw mondgezondheid als aan uw fysieke gezondheid. Volg een grondige mondhygiëneroutine en bezoek uw tandarts regelmatig voor controles en professionele reiniging.